Lasu min paroli plu! - Piron Claude - Страница 14

Mi devas rakonti al vi. Mi estas tiel felica! Mi retrovis sin! Mi revidis sin! Kiun? Karletan, kompreneble. Evidente mi parolas pri Karleta. Pri kiu mi parolus? Cu ekzistas alia virino en la mondo? Jes, mi revidis sin.

Si sidis ce tablo en trinkejo, sola, antau taso da kafo. Mi soifis, kaj eniris la trinkejon. Mi tuj rimarkis sin. Si aspektis kiel persono, kiu atendas iun. Mi min demandis, cu mi iru al si, cu mi iru sidi ce la apuda tablo, au cu ce pli malproksima. Mi decidis iri iom pli malproksimen. Mi trovis bonan lokon, de kie mi povis facile observi sin.

Mi volis komence observi sian vizagon, provi ekscii, lau sia esprimo, cu si felicas au ne. Krome, mi deziris ne aliri sin tuj, car sajnis al mi, ke estas pli sage lasi mian koron trankviligi antau ol ekrilati kun si.

Cu vi memoras tiun tagon, tiun dolorigan tagon, kiam si forlasis min? Antau longe tio okazis. Si malkontentis pri mi, pri io, kion mi fuse faris. Kaj, malsage, mi malkonsentis pardonpeti pri mia fuso. Kiel malsaga mi estis! Si pravis, kaj mi ne. Se tiuepoke mi sincere dirus: «Jes, mi mispasis. Bonvolu pardoni min. Mi estas fusulo. Mi riparos la aferon.», si certe plu restus kun mi, car si trovis min plej aminda. Sed mi malsage volis, ke si konsideru min prava.

Si tiam opiniis, ke vivo kun mi ne estos ebla, se mi devas senmanke senti min prava, ec kiam mi fuse agis kaj estas evidente malprava. Jes, tiam si foriris, lasante min sola, malgojige sola. Mi sentis min forgesita, forlasita.

Kiom mi bedauris mian malsagan reagon! Sed mia bedauro ne helpis. Simpla bedauro neniam helpas, cu?

La vivo igis seninteresa por mi. Mi laboris laukutime. La ekzisto estis dauro, ne vivo. Mi ec min demandis, cu estas iu ajn intereso en daurigo de tiu vivo. Se vivo estas sengoja, senplezura, kial daurigi gin? La ideo min mortigi envenis en mian kapon, kaj restadis en gi dum kelka tempo. Mi hezitis: cu plu vivi, au cu morti tuj? Kio estas preferinda, kiam la vivo perdis cian intereson?

Se paroli sincere, mi diru, ke mi timas la morton. Nur car mi gin timas, mi forlasis la ideon min mortigi. Mi do daurigis mian malfelican ekziston.

Kaj jen Karleta trovis alian viron, kaj enamigis al li. Mi konis lin. Li nomigas Jozefo. Malseriozulo. Fusulo. La ideo, ke si emas kunvivi kun simila ulo, dum mi ekzistas, estis... nu... mi ne trovas vortojn por esprimi, kion mi sentis. Mi ne povis porti tiun pezon. Mia koro estis peza. Pli kaj pli peza.

Tamen, mia vivo... ne, vivo ne estas gusta vorto, tiel vivi ne estas vivi, mi diru: mia ekzistado... tamen, do, mia ekzistado estis seninteresa. Mi provis forgesi sin, sed ne povis. Amikoj proponis al mi promenojn, veturadojn, agadojn, teatrovidon, diskutojn, kuntrinkadon. Ili estis tre afablaj. Sed nenio interesis min.

Mi ec pensis pri tio, cu mi mortigu Jozefon. Mian morton mi timas — mi pensis — ne la morton de aliuloj! Cu vi trovas min timige malsatinda? Pardonu, mi nur sinceras pli ol kutime. Jes, komence mi havis tiun ideon. Meti finon al[16] mia doloro mortigante mian malamikon.

Mi malamis lin. Kaj en malamo kusas nekredebla forto. Cu vi jam sentis tion? Eble vi neniam malamis. Videble, vi estas plej bonkora homo.

Mi tamen forlasis la ideon meti finon al la vivo de Jozefo (eble car mi timas la policon!). Mi provis revidi Karletan, sed Jozefo forlasis la urbon, kaj Karleta sekvis lin for. Si trovis alian laboron, ie, kaj mi plu restis same sola.

Komence mi pensis: «Si ne rajtas fari tion al mi. Si ne havas tiun rajton. Si devas vivi kun akceptinda viro, saga, bonkora, juna. Unuvorte, kun viro kiel mi. Ne kun fusulo kiel Jozefo».

Sed poste mia pensmaniero aliigis. Kion similaj pensoj ja povus alporti al mi? Nenion helpan, nur bedauron. Fakte, mi ne pensis prave, cu? Si ja rajtas fari el sia vivo, kion si volas. Kaj mi ne havas rajton devigi sin min ami. Si rajtas forlasi min, se mi agas malsage. Neniam ni kunigis niajn vivojn antau iu urba au alia autoritato. Mi do havis neniun rajton super si. Tiuj kaj similaj konsideroj helpis min forlasi mian ne-sanan pensovojon, kaj aliri vojon pli bonan.

Mi atendis ion ajn, sed ne tiun trinkejan revidon. Kara Karleta! Dum si sidis tie en la angulo, si estis ankorau pli bela, ol kiam mi komence konatigis kun si. Sed si aspektis malgoje.

Okazis io ec pli neatendita ol la fakto, ke mi revidis sin: subite, si turnis la okulojn al mi, min vidis, kaj ekstaris. Si ekpasis en mia direkto, ne tre rapide, tiel ke mi havis sufice da tempo por min demandi, kion si diros.

Min tusis timo. Mi kvazau antausentis, ke doloriga bato falos sur min. Mi timis, ke siaj unuaj vortoj estigos eksplodon de doloraj sentoj en mia kompatinda koro.

Sed tute male. Apenau mi povis kredi miajn okulojn: jen si sidis apud mi kaj ekparolis kun larga rideto. Ho, tiu rideto! Similan rideton mi neniam vidis. Neniam en mia vivo mi sentis min tiel kortusita. Tiu rideto estis mesagisto pri baldauaj felicoj.

«Kara Petro!» si diris. «Kiel mi gojas vin revidi! Se vi scius, kiel felica mi estas! Oni diris al mi, ke vi forlasis la urbon, kaj jen mi retrovas vin. Cu vi ankorau min malamas?»

Imagu tion! Si opiniis, ke mi malamas sin. Eble mi iomete sin malamis, kiam si forlasis min, sed tamen... Mi repensis pri miaj mortig-ideoj; ili koncernis min, kaj poste Jozefon, sed sin neniam.

«Mi neniam malamis vin», mi respondis, «nur Jozefon».

Kaj tiam si rakontis pri Jozefo. Liaj proponoj tute ne estis seriozaj. Tuj kiam li alvenis en tiun alian urbon, li faris similajn proponojn al alia virino, kaj forlasis Karletan. Estis tre dolore al si, car si imagis, ke li estos la viro en sia vivo. Sed iom post iom si retrovis sian kortrankvilon. Pli kaj pli si rememoris nian antauan amrilaton kiel vere felicigan.

Si do deziris rerilati kun mi. Sed iu malsagulo fus-informis sin dirante, ke mi foriris, ke mi forlasis mian laboron, kaj trovis alian malproksime. Li intermiksis mian nomon kun tiu de aliulo, car niaj nomoj intersimilas.

Mi klarigis al si la vojon, kiun miaj pensoj kaj sentoj iris dum tiu longa tempo malproksime de si. Krome, mi diris, kiom mi nun konscias mian malsagecon. Mi diris, kiom mi bedauras, ke mi lasis tro altan opinion pri mi mem fusi belegan amon.

Tiumomente ni komencis ridi unu kun la alia. Kiom ni ridis! Ni ne vere scias, kial. Nur, car estis tiel bone retrovigi kune, kaj rimarki, ke ni tuj povas tiel forte reami unu la alian.

Ni parolis pri cio kaj nenio, ciam ridante. Ni rakontis niajn vivojn unu al la alia. Ni estis gojaj, neimageble gojaj. Mi metis mian manon sur sian manon, proksimigis mian kapon al sia kapo. Niaj koroj batis audeble, au apenau malpli ol audeble. Ni sentis kunigon. Ni forlasis la kafejon, promenis en la urbo, ciam ride diskutante, ciam kun gojplenaj vizagoj. Ni iris al mia cambro. Ni...

Nu, nu, nu, nu. Cu vi scias, kio estas felico? Vere, amiko, se vi povus imagi...